FOU YOUNG HIGH

Vergeten Pop Festivals deel 1

FOU YOUNG HIGH
Zwolle, 23 februari 1968

Zwolse raad stelt voormalige kerk beschikbaar voor beat-feest.

ZWOLLE - Het merendeel van de Zwolse gemeenteraad heeft zich maandagavond achter het voorstel van B.en W. geschaard om op 23 februari de voormalige Bethlehemkerk beschikbaar te stellen voor voor een beatfestival.
Dit feest, dat door de jeugdgroep Le Fou wordt georganiseerd en het Fou Young High festival wordt genoemd, wordt van 20.00 uur tot 8.00 uur gehouden.

Alleen drie leden van de PCC fractie en de Boerenpartij-afgevaardigde E. W. Put maakten bezwaar.
Het PCC-raadslid, mevr: H. W. Zuylen-Lammers zei, dat veel mensen in Zwolle aan deze kerk een wereld van 'herinneringen' bewaren en dat zij bang was, dat bij een beatfeest niet de gepaste piëteit ten opzichte van de graven die zich in de kerk bevinden in acht wordt genomen.
De heer E.W. Put merkte namens de Boerenpartij op, dat veel mensen zich eraan zullen ergeren, dat er een beatfestival in dit gebouw zal worden gehouden.

Burgemeester drs. J. A. F. Roelen onthulde de overwegingen die hebben geleid tot het besluit van het college geen bezwaar te maken.
Het gebouw heeft zijn oorspronkelijke functie al lang verloren, zei hij.
De Nederlands Hervormde Kerk heeft vijf jaar geleden het gebouw voor een gulden verkocht aan de gemeente.
Voor bet orgel betaalde de gemeente fl. 50.000 gulden.
B. en W. menen, dat nu door de functie als kerkgebouw een streep is gezet en dat de herinnering eraan de doorslag niet meer mag geven.

Fou Young High in Zwolle

De Zwolse jeugdgroep Le Fou heeft de organisatie op zich genomen van een festival, dat in Nederland slechts te vergelijken valt met "A Flight to Lowlands Paradise", onlangs te Utrecht in de Margriet hal gehouden.

Cuby and The Blizzards

Dit festival, de Fou Young High, zal 23 februari in de Bethlehemkerk te Zwolle plaatsvinden.
Het kerkgebouw stamt uit de middeleeuwen en is na een bewogen gemeenteraadsvergadering voor dit doel ter beschikking gesteld aan de Le Fou-groep.
De organisatoren hebben spontane medewerking gekregen van Bunk Bessels, de organisator van de Utrechtse "Flight".
Hij zal zorgen voor de lichtshows, welke ook te zien waren in de Margriethal.
Vanaf een midden in de kerk te plaatsen regietoren, zullen de vloeistofprojecties, filmstrips, comics en andere lichteffecten op de pilaren en muren van het oude interieur geprojecteerd worden.
Door de aard van het gebouw zal dit een wonderlijke aanblik geven.
Op twee podiums zullen de hele nacht door activiteiten ontwikkeld worden, met o.a. de volgende groepen:
Cuby + Blizzards, The Living Kick Formation met een twee uur durende psychedeliese show, The Clungels, Blues Dimension, Truce, Stage Movement, Full House en groepen waar nog besprekingen mee gaande zijn.
Verder een experimentele jazzformatie, een volksdans/muziek-ensemble uit Hengelo, de action-painter Joop Stolk uit Rotterdam, de kunstsmid Veltien met lasapparatuur, de vrolijke boer uit Kampen Jan van d'Iesseldiek, Blues Pik, een experimentele groep van de VIPP uit Deventer, de dichters happening met Simon Vinkenoog, Peter Schilperoord e.a., de magiër Joop Pellinkhof, een draaiorgel, een concert op het kerkorgel, een dames dansgroepje, etc.
Dit alles zal zich afspelen in een met wierook gevulde ruimte vol kleur en beweging.

Het doel van de manifestatie is: Oost-Nederland te ontsluiten voor deze nieuwe vorm van bezig zijn.
Ervaringen met soortgelijke manifestaties in Amsterdam en Utrecht hebben volgens de organisatoren geleerd, dat er onder de aanwezigen (geïnspireerd door de speciale sfeer) eigen happenings gaan ontstaan.
Hierdoor worden mogelijkheden geschapen om tot optimale communicatie te komen en om gebruik te maken van de in iedereen latent aanwezige creatieve en ludieke gaven.
Ter stimulering van dit verschijnsel worden er paint-in-wanden opgesteld en marktkraampjes, waar tegen geringe vergoeding allerlei attributen verkrijgbaar zijn.
Tevens zal deze popmarkt ingericht worden voor de verkoop van buitenlandse en Nederlandse underground bladen, affiches. serpentines, fruit, bloemen, verfrissingen etc.
Het entree-bewijs, dat tevens ais consumptiebon dient, kost fl. 7,50.
Een bedrag, waar de vermakelijkheidsbelasting bij is inbegrepen.
Het te verwachten (geringe) batig saldo zal aangewend worden ter stimulering van het Zwolse jeugdwerk, waarbij men denkt aan een UFO-club en de uitgave van een tijdschrift.
Het festival is voor iedereen toegankelijk, onder het motto:
"Ga er eens een nachtje tussenuit met Fou Young High". 

FOU YOUNG HIGH, Zwolle, 23 februari 1968

Cuby and the Blizzards slingeren hun geweld door de wierookmist naar de indolente massa.
Spreken met elkaar kan niet.
De galm van de kerk is verschrikkelijk.
De massa drinkt zijn consumpties en wacht.
Nog steeds, want de FOU YOUNG HIGH-popshow is dan al anderhalf uur aan de gang.
Voor het eerst is er iets dergelijks buiten de randstad.
En de aanwezigen weten eigenlijk niet zo best wat ze daar mee aan moeten.
Toen hebben ze maar broodjes gegooid naar Johnny the Selfkicker die om half negen op het podium was geklommen
(Johnny the Selfkicker staat voor u, een genie!).
Om 8 uur 's avonds was het allemaal begonnen.
Truce, uit Utrecht, speelde voor een 600 blije vogels de ouverture in de voormalige Bethlehemkerk in Zwolle, de plotseling tot popcity van de provincie gepromoveerde stad.
Truce - Guus Willemse (21):
„Ze staan er wat vreemd tegenover.
Ze zijn bang geloof ik."
Ethnomusicoloog Wouter Swets:
Ik vind het heel leuk. Maar er is één punt: dat één orkest de hele boel overstemt, is er ook
Hij speelt Balkanmuziek op zijn accordeon, geassisteerd door een tapan (soort trommel) en een Macedonische doedelzak.

Las-show
Daar is meneer Veltien. Hij geeft een las-show.
Non-stop last hij door, tot diep in de nacht.
Af en toe komen een paar fly-highers kijken.
De massa wacht maar.
Ook Cuby kan daar maar weinig aan veranderen.
C+B - Herman Brood:
"Ik vind dit gewoon wel goed voor een stad als Zwolle."
Verder nog wat C+B informatie: een nieuwe elpee.
Die komt in april.
Volgende maand een tournee naar Duitsland en een optreden op de Frankfurter Messe.
Dichter Richard Bergman, ex-Groninger, thans woonachtig in Enschede verkoopt door hem samengestelde dichtbundeltjes: Gods Only Pupil, of de lotgevallen van 'n zwartgekeken familie tijdens de drooglegging van de Verenigde Staten van Amerika in de jaren dertig.
De Zwolse wethouder voor Cultuur en Onderwijs, de heer Witvliet is ook even in de kerk.
"Als oudere begrijp je dit niet.
Het is naar mijn smaak veel te passief."
En de jongen met de Vietcongvlag!
Ik loop met de Vietcong vlag op mijn rug, omdat ik anders verraad pleeg aan de revolutie, als ik 't niet doe) noemt zich Alex, hij komt uit Twente:"Ik ben hier om mezelf te ontwikkelen. De lichtshow: fantastisch; Simon Vinkenoog (die toen nog niet was opgetreden) een zemel. De muziek valt me tegen, de sfeer is goed, ondanks het gezemel.

Clungels
Tegen elf uur beklimmen The Clungels uit Amsterdam het podium.
Zij zijn de eersten die door hebben dat je in deze kerkruimte met nu ongeveer 1500 mensen je versterkers niet helemaal moet opendraaien.

The Clungels

Daardoor voor deze kerk een echt wel fijne sound.
Met hun laatste nummer, "Hey Pretty Baby", (waarvoor ze gebruik maken van een viool, een blokfluit, een rammelaar, een afwasbak met servies een mondharmonica, tamtam, enz.) speelden ze een van de beste pop-nummers van de hele Fou Young High-show.
"Hey Pretty Baby" staat ook op hun nieuwe elpee, die waarschijnlijk in mei op de markt komt.
The Clungels over Fou Young High: „Niet sfeervol".
„De ruimte is te klein. Het is wel goed bedoeld, maar het komt allemaal een beetje verkeerd uit."
„Wel erg belangrijk", „mee doorgaan."
Terwijl sinds middernacht de Zwolse groep Blues Dimension met oorverdovend kabaal, gesteund door de dansgroep Kunst baart Kracht, speelt, (Evert v.d. Bijl, manager van de Clungels: „Kan jij nou horen wat ze zingen? Misschien zingen ze wel doppertjes met gebakken aardappelen.
Maar ik versta er niets van"), schieten wij een rechercheur aan die speurend door de kerk dwaalt.
„U bent rechercheur?" „Dat zeggen ze." „Wat zoekt u hier?" 
Rechercheur: „Wat hier gebeurt interesseert ons niets. Wij zoeken hier niets.
Alleen als er wat gebeurt. Tot nu toe is het wel gezellig." 
Om 0.12 uur lopen wij commissaris I. Bergsma van de Zwolse politie tegen het lijf.
Hij was destijds betrokken bij het in beslagnemen van de boot van Le Fou, de jeugdgroep, die nu deze manifestatie organiseert.
„Ik vind het leuk, maar lawaaierig", zegt de commissaris.
En terwijl hij wegloopt, op zoek naar zijn zoon, „die hier ook meeloopt, is er een klein vechtpartijtje tussen twee aangeschoten lieden".
Langs de wanden aan weerszijden van de kerk liggen vrijende paartjes.

Degenererend
Gerdien de Boer 18 („ik word 19") deelt foldertjes uit.
„Dat is Christus de Verlosser. Wil jij hem aannemen?".
„Ik vind dit degenererend voor de mensheid", zegt Gerdien, terwijl ze kijkt naar de menigte, die staat en soms een beetje wiebelt op grafstenen uit 1631 of uit 1577.
„Ze zijn vergeten wat eens Christus heeft gezegd." „Die blaadjes deel ik uit, omdat ik van Jezus houd en het aan iedereen wil vertellen."
Rix Wierenga (20) komt uit Groningen. „Wat zal ik zeggen? Ik vind het eigenlijk niet zo leuk.
Mensen irriteren mij. De dia's vind ik wel mooi."
Om 1.15 uur is de menigte duf en moe.
Men wacht op Simon Vinkenoog.
Jac de Heis (23) komt ook uit Groningen. „Grandioos festijn", zegt hij.
En daar is Simon. Hij gaat op het podium staan, onder het orgel, anno 1826.
„Laat je door niemand ooit belazeren", roept Simon Vinkenoog.
"Er is een nieuwe wereld die alleen kan worden geïnspireerd door kunstenaars." 
Simon Vinkenoog zegt gedichten, tussendoor doen mindere grootheden hetzelfde.
Het dichtersoptreden is afgelopen.

FOU YOUNG HIGH
Vrijdagavond 23 februari 1968 20.00 uur, Zwolle.
Op het gebouw waar deze popshow plaats vond een bordje: „Voormalige Bethlehemkerk, voorheen behorende tot Bethlehem- of Regulierenklooster; bouw aangevangen begin 15e eeuw".
Binnen: wierook, kou, twee podia. In het midden een hoge ijzeren stellage, de lichttoren.
Conclusie van het popfeest: publiek moet wennen.
Daarom meer van die shows buiten de randstad.
Je moet eraan wennen, tot je zelf mee kunt doen.
Hoera! Hierbij INSIDE-INFORMATION.
Daarvoor waren we daar.

Stage
Nu doedelzakmuziek op twee fronten.
Nog steeds onverminderde lichtshow, dia's van vloeistoffen, filmpjes.
Dan komt Stage Movement uit Arnhem.

Ongeveer tegelijkertijd begint op een ander podium Art. 461 uit Wolvega te spelen.
Art. 461 speelt het hardst.
Maar ook het best?
D. van der Veen (20), manager van Art. 461 zei later:
„Vanavond kreeg ik een aanbod voor een single.
Nee, de maatschappij mag ik niet noemen.
Ik moet kiezen tussen een elpee of een single in augustus bij twee maatschappijen." 
Art. 461 gaat vanaf volgend jaar juni volledig full-prof spelen.

Stage Movement is een schoolbandje. Met een heel beperkt repertoire.
Maar de manier waarop solo-gitarist Jouk Malser (17) "Hey Darling" van Spencer Davis speelde belooft wellicht meer.
Om 4.15 uur begint een zestal oudere heren met flesjes te gooien.
Ze trekken naar het artiestenkamertje en tuigen daar een dichter en een gitarist af.
Peter Schilperoord, de 23-jarige organisator, springt op een podium en vraagt de politie in de zaal om assistentie.
Ofschoon er rechercheurs in de kerk rondlopen, reageren zij niet.
„Er was geen reden tot ingrijpen", zei de Zwolse politie later.
De vechtenden kunnen tenslotte buiten de kerk worden gezet.

4.35 uur. The Living Kick Formation, een van de beste popgroepen uit ons modderlandje.
Die faam maken ze volledig waar.
Op het podium bewegen een paar meisjes van Kunst baart Kracht wild met hun geluiden mee.
Het einde van Fou Young High: action-painter Joop Stolk.
Met begeleiding van The Living Kick schildert hij, met z'n handen op een groot wit doek.

Thema

Living Kick Formation

5.30 uur. Fou Young High is afgelopen.
stand by, fly high, hadden we gedacht.
Maar het was nog niet eens een Flight to Lowlands, zoals in Utrecht enige tijd geleden.
Bij die manifestatie rustte de gehele organisatie bij Bunk Wessels.
Hier verzorgde hy de lichtshows.
En Bunk gaat door op dit thema.
Op 29 maart, „A wonderful dream in happiness", in Tivoli in Utrecht.
„In alle hoeken van het land moeten dit soort manifestaties komen.
Dit keer liep het uit de klauwen, omdat het publiek zich teveel overgaf aan de drank in plaats van aan het gebodene."

Fou Young Home
Zaterdagmorgen 6 uur.
De Zwolse stationschef kijkt nog wat slaperig, maar vooral verbaasd.
In zijn station bevinden zich een goede honderd Fou Young High-gangers op thuisreis.
Zij wachten op de eerste treinen, die pas tegen 7 uur gaan rijden.
De meesten zitten tegen de muren van de stationshal.
Een groot deel van hen heeft het moede hoofd laten hangen en slaapt.
Was Fou Young High niet voortdurend even vermakelijk, vermoeiend was het in ieder geval weL

De vooraanstaande Zwollenaren, die in de zeventiende en achttiende eeuw in de Bethlehemkerk werden begraven, hebben zich  op vrijdag 23 februari waarschijnlijk in hun graf omgedraaid.
Na het Amsterdamse 'Hai in de RAI', en de Utrechtse 'Flight', heeft Zwolle haar Fou Young High festival gehad.

Na een rumoerige raadsvergadering mocht de informatieve jeugdgroep 'Le Fou', die wordt aangevoerd  door de 23-jarige Peter Schilperoord, de Bethlehemkerk, het oudste bouwwerk van Overijssels hoofd stad huren voor vijf tientjes.

Van 's avonds acht tot zeven uur in de morgen duurt het popgebeuren dat de pretentie heeft 'groots' te zijn.
En ze zijn er met z'n duizenden.
Acht meer en minder bekende beatgroepen doen verschrikkelijk hun best.
Er wordt brood en fruit gegeten, bier gedronken, gedanst.
Om twaalf uur vinden vijfhonderd aanwezigen het welletjes en zij verlaten het duistere en kille kerkgebouw.
De fut is er een beetje uit.
Alleen de lampen op het podium in het midden floepen nog steed aan en uit.
Lichteffecten weet je wel.
O ja, en op de muren verschijnen steeds opnieuw immense zeepbellen: vloeistofprojecties van Bunk Bessels, de man die de Flight in Utrecht ook al organiseerde.
Onderaan de regfietoren zijn van planken en kruispoten kraampjes gemaakt, waar binen -en buitenlandse undergroundbladen, affiches, limonades in plastic bekertjes, belegde broodjes, sinaasappelen en bananen, serpentines en bier worden verkocht. Ondanks activerende pogingen van de organisatoren ontstaan er geen happenings.
Het blijft bij wat hossen op beat-klanken.
Verder is de menigte totaal passief.
En van de volgens de leiding beslist aanwezige kreatieve en ludieke gaven is niets te merken.
Het gekke is dat de meesten het feest toch leuk blijken te vinden.
'Maar ja', merkt een jongen nadenkend op, 'Wij noorderlingen springen nu eenmaal niet zo gauw uit de hand; wij blijven onszelf'.
Echt vervelend wordt het even als Johnny the Selfkicker ten tonele verschijnt.

Kunst baart Kracht

Terwijl hij uit eigen werk citeert spatten etenswaren zoals broodjes en fruit uiteen tegen de muur achter hem.
Toch nog een geringe happening dus.
Na sluitingstijd der Zwolse cafees om een uur of half drie dreigt het nog even stuk te lopen.
Een aantal aggressleve veertigers komt de kerk binnen, de controle is allang naar huis.
Hun greep naar de macht mislukt.
De jeugdige meerderheid wijst hen de deur.
En ze gaan.
Wanneer de groep 'Blues Dimension' het podium beklimt, laait het enthousiasme weer wat op.
Maar dat kan ook best gelegen hebben aan het dames dansgroepje Kunst baart Kracht, uit Amsterdam.
De menigte is helemaal niet meer te houden wanneer Peter Schilperoord aankondigt, dat Phil BIoom zal komen.
Maar Phil komt niet.
Simon Vinkenoog is er wel.
Hij doet in de verte iets vaags en wordt nauwelijks door het publiek opgemerkt.
De vloer van de kerk blijft niet schoon het wordt steeds smeriger.
De plavuizen zijn nat en glad van het condenswater.
Er ligt veel afval.
Bij de ingang van de kerk staat nog steeds kunstsmid Veltien.

Peter Schilperoort

De man draagt een pak, dat hij heeft beschilderd met zilververf; heel fraai.
Zijn grote bos haar heeft hij in staartjes samengebonden.
Hij heeft het erg druk met het aan elkaar lassen van ijzeren staven.
Iedereen, die het waagt te dicht bij hem in de buurt te komen, gooit hij met water.
Ook is er een man, die de ganse nacht met een heuse doedelzak voor de buik door de kerk huppelt.
En nu we het toch over muziekinstrumenten hebben, mogen we de grote accordeon, die door een klein mannetje getorst wordt, niet vergeten.
Het publiek loopt interesseloos rond.
De grote Bunk Bessels van de 'Flight' zegt erover: 'Voor mij is het feest geslaagd door de goede wil van de organisatie. Het is uit de hand gelopen; maar dat ligt aan het publiek. Ze hebben zich teveel overgegeven aan de drank en te weinig aan het gebodene'.
Maar de pils was toch ook geboden, of niet soms?
Als je het ons vraagt was de hele Fou Young High één brok anti-carnaval.
En dat noemen ze dan pop-gebeuren.

Persoonlijke herinnering van een bezoeker:
Tja, dat popfestival. uiteraard ben ik daar geweest.
Ik zat toen in het derde jaar van de detailhandelsschool en ben ik met een paar kornuiten van de school daar naartoe geweest.

Zwolle zag met name uit naar de clash tussen het Zwolse Blues Dimension, de trots van Zwolle en Cuby and the Blizzards.
Geen idee of onze Herman daar toen in speelde.
Uiteraard vonden wij in Zwolle dat Blues Dimension Cuby van de mat speelde.
Feit is wel dat Blues Dimension later ophield te bestaan omdat de musici, Herman van Deinum en Hans Lafaille werden ingelijfd bij Cuby.
Het was een groot feest, zoiets hadden we uiteraard nog nooit meegemaakt in Zwolle.
Het fijne staat mij ook niet meer bij, toen waarschijnlijk ook niet vanwege forse alcoholinname.
Mijn ouders vonden mij en mijn kornuiten de volgende morgen op de huiskamervloer, slapend.

Grappig dat er zo moeilijk werd gedaan over de kerk c.q de graven.
Die waren uiteraard al eeuwenoud en daar was al een paar eeuwen overheen gelopen door kerkgangers.
De Broerenkerk in Zwolle is tegenwoordig, net als een kerk in Maastricht een boekhandel.
De kerk van het festival is, zag ik recent toen ik naar de Fundatie was, een sushirestaurant.
Niet erg uitnodigend met neon boven de kerkdeur.
Recent las ik een artikel over de wettelijke verplichting die destijds werd ingevoerd om te stoppen met het begraven in kerken, liever direct buiten, maar beter nog op grote afstand van de kerk. De kerken zouden veelal naar lijkenlucht geroken hebben en soms ziekten veroorzaken.
Lijkenlucht was misschien bij de katholieken nog wel met wierook te onderdrukken, maar dat ging uiteraard niet op bij de protestanten.
P. Walhout, dec. 2017

Bronnen:
Nieuwsblad van het Noorden, De Telegraaf, Trouw, De Vallei, Elburgse Courant, eigen archief.